Ozi Explorer en
Rijksdriehoeksmeting (Dutch Grid)
Voorbereiding
Zoek eerst op waar je Ozi Explorer op je harddisk heb neergezet. Meestal is de naam zoiets als OziExp.exe. Zoek op CD 1 naar de file datums.dat (in de folder waar ook de Ozi-install zit) die de volgende inhoud heeft (letterlijk):
RD, 3, 593, 26, 478
Zet deze file daar neer waar je Ozi Explorer programma ook zit. Die kijkt er namelijk naar als die opstart.
Waarom is dit belangrijk? Omdat u vroeg of laat tegen oudere versies van digitale Kabouterkaarten aan kunt lopen die niet als kaart-datum hebben 'Rijksdriehoeksmeting' zoals alle kaarten op deze CD's maar iets dat 'RD' genoemd wordt. En zonder die datums.dat wordt alles op dergelijke 'RD'-kaarten een paar honderd meter verkeerd geplaatst.
Om te beginnen...
Op school hebt U het vast wel geleerd wat de gewoontes zijn als er grafieken gemaakt worden op papier: de X-as loopt van links naar rechts en de Y-as van u weg. Voor onze kaarten is het net zo: de x-coöordinaten noemen we de Easting (dat wat naar het oosten gaat) en voor de Y heet het Northing. Het gemak dient de mens en alles wordt in meters aangegeven. Zo is b.v. de positie van het bekende eilandje in de Hofvijver te Den Haag 081322E 455215N.
Onze Easting begint zo ongeveer in de praktijk bij 012000 (West-ZeeuwsVlaanderen) en haalt net de 276000 in Oost-Twente. De Northing begint onderaan bij ZuidLimburg met 306000 en eindigt boven de Waddeneilanden met 615000.
Wat heel handig is en voorkomt dat we de coördinaten omdraaien is: de getallen voor de Easting (west-oost richting) zijn altijd kleiner dan 300000 en de getallen van de Northing zijn altijd groter dan 300000. Een ezelsbruggetje is: het hoogste getal van de RD-coordinaten gaat 'omhoog' op de kaart dwz. naar het Noorden.
Er zijn diverse schrijfwijzen in gebruik voor deze coördinaten; meestal eerst de Easting. Onze RD-coördinaten bestaan uit 2 getallen van ieder 6 cijfers lang die de meters aangeven.
RD in uw GPS
En gaat U in Ozi werken met RD dan is het handig dat uw GPS dezelfde zgn. mapdatum gebruikt en u ook op het display de meters Easting en Northing kan aflezen. Moderne GPS-en hebben ons raster ingebouwd meegekregen vanuit de fabriek. Wat men moet doen is:
1. zet de eenheden op meters (metric), niet op miles en feet
2. zet positie-format op Dutch Grid
3. zet map-datum op Dutch
Vaak kunnen de GPS-en stap 2 en 3 in één keer doen. Soms moet men ze beide met de hand instellen.
Bij oudere types moet men zelf alles zetten en de juiste getallen gaan invoeren. Hoe en wat kan heel verschillend zijn. Ik geef nu wat kreten die u zo kunt tegenkomen tijdens het instellen:
Position format
User Grid
Longitude origin: E 005°23.258' (in decimal degrees notation this is 5.387633º East); Scale: 0.99990790; False E: 155000.0; False N: -5316592.0
map datum
dx: 593; dy: 26; dz: 478; da: 740; df: 0.1003748
Projectie => Trans Merc
Geograf. brdte vertrekpt = 52.15617N
Geograf. lte vertrekpt = 005.38763E
Eenheid tot meter omz = 1.00000000
Fout O bij vertrek = 00155000.0
Fout N bij vertrek = 00463000.0
Configuratie van Ozi
Zorg dat bij u de zaken er zo uit zien:
Vervolgens laad U een kaart die geijkt is in Rijksdriehoeksmeting (map-files in de folder RD) en zorg dat Ozi weet: 'datum of loaded map'. Druk die knop dus even in! (dubbelklik)
Ga naar de 'Grid configuration'. Dat moet hetvolgende laten zien:
Het laden van een in WGS 84 geijkte kaart (uit de folder WGS84) (en het zetten van 'datum of loaded map'!) geeft u dan:
Over het instellen van Ozi Explorer kunt u verder lezen in het document Kaartlezen met Ozi