De topografische kaarten 1:25.000
Wat is de Kabouterbond?
Bron van deze kaarten
De kleuren van de kaarten
Fouten in de kaarten (kleurfouten)
Kleurkeuzes van de kaarten
Image format
Ozi Explorer installeren
Ozi Explorer roofcopie
Updaten
De kaarten installeren
WGGS 84 en deze kaarten
Plaatsnamen, treinstations, meetpunten en postcodes opzoeken
Straatnamen kaarten
Tips voor gebruik van de kaarten
Legenda (wat is wat op de kaart)
De kaartleesles (4 delen)
Wat is de Kabouterbond?
Dit is een geheel illegale en ondergrondse club die in het verborgene zijn goede werken verricht.
Kijk je naar de copyright notice op de papieren topografische kaarten van de Topografische Dienst te Emmen dan kan je daaruit opmaken dat je met de kaarten niets mag doen: alleen ernaar kijken met het blote oog is toegestaan.
Al vele jaren kunnen miljoenen mensen in ons land plaatjes op hun computerscherm bekijken maar een digitale versie van de topografische kaarten op CD is nog altijd niet gemaakt. U kunt de kaarten op de disks van de KabouterBond dan ook nergens kopen; officieel bestaan ze niet.
Deze situatie streek zeer tegen de vele haren van de Kabouters in en die besloten tot een anarchistische actie om de met belastinggeld gemaakte kaarten onder het volk te brengen.
Iedereen die meehelpt aan de verbreiding van deze hoogst illegale kaarten wordt automatisch lid van de KabouterBond.
Men mag geen geld of andere tegemoetkoming vragen voor het doorgeven van deze disks. Men krijgt ze gratis en de doorgeefkosten zijn voor de gever die, als het even kan, zijn CD-brander aan moet zetten en voederen met lege CD's.
Bron van deze kaarten
Laten we het daar maar niet over hebben.
De kleuren van de kaarten
In de vorige uitgave versie 1 (2003) van deze topografische 1:25.000 kaarten van heel Nederland waren de kaartbeelden in JPG-format beschikbaar. Nu zijn de kaarten in een verliesvrij GIF-format met 16 kleuren.
De kaarten zijn gemaakt met het oog op latere druk op papier en niet voor gebruik op een beeldscherm. Daar zit een belangrijk verschil tussen. Meng de verfjes Yellow, Cyaan en Magenta (ander namen voor geel, blauw en rood) en je krijgt de kleur zwart. Meng je de kleuren rood, groen en blauw op een beeldscherm dan krijg je wit.
Nu worden er 4 drukkleuren gebruikt die niet alleen in pure vorm op papier komen maar elkaar hier en daar ook overlappen om andere kleuren te maken. Bovendien zijn er een aantal rasterkleuren op de topografische (papieren) kaarten in gebruik. Zo heeft men lichtgroen, lichtblauw, lichtgeel, licht roze/paars, licht geelbruin en lichtgrijs.
Het gevolg is dat de 16 kleuren die we nu hebben eigenlijk te weinig zijn. Complicaties zijn bijvoorbeeld: dezelfde kleur groen wordt gebruikt voor kassen en bossen; blauw voor water en voor onverharde binnenwegen, lichtgroen wordt gebruikt voor weilanden en voor binnenwegen enz.
Ook kieren de kleuren overal langsheen. Zo krijgen gele wegen een rode rand en straten in steden een blauwe rand.
U begrijpt wel dat er heel wat handwerk is verricht om alle kaarten een beetje fatsoenlijk in te kleuren.
Fouten in de originele kaarten (kleurfouten)
De originele beelden bevatten een aantal fouten die gemaakt zijn tijdens het tekenen van de kaarten. Dat blijft n.l. mensenwerk, of je het nu op papier doet met kleurpotlood of achter de computer met een muis: het is de mens die weegt, wikt, beschikt en fouten maakt.
Zo hebben de wegeninformatie bordjes (A28, E 35, N33 ) vaak de verkeerde kleur of hebben ze totaal geen tekst. Soms is vergeten om een waterplas een kleur te geven en is de volgorde van belangrijkheid van wegen gewoon verkeerd gegeven. Een regionale weg ( = oranje) wordt soms geel gemaakt en een lokale weg (= geel) staat soms oranje op de kaart.
Verder moet opgemerkt worden dat deze kaarten niet precies kwa gebied overeenkomen met de papieren kaarten. Ook zijn de RD-rasters (km-raster) niet altijd netjes samenvallend met de hoekpunten van de kaarten.
De kaart 58G_Swalmen heeft verkeerd opgedrukte rasterlijnen. De rode die Ozi erop zet zijn wel juist.
Kleurkeuzes voor de kaarten
Het kleurengebruik op de papieren uitgave van de Topo 25 kaarten is als richtlijn genomen.
We zijn ervan uitgegaan dat men deze kaarten gebruikt vanwege de details. Die zijn belangrijk. Of stel u voor: u bent een kleine kabouter die door Nederland loopt.
Wat is dan van belang om te weten?
Om wat te noemen: waar lopen verharde wegen , waar onverharde wegen? Is de sloot breed of smal (kan ik er overheen springen?). Valt de sloot/greppel droog? Is er een afrastering van schrikdraad, prikkeldraad, oid? Waar staan toegangshekken van weilanden? Waar is moeras? Waar een voetpad?
Zodoende is ernaar gestreefd om de details goed te krijgen. Dat daartoe soms een fabrieksgebouw in plaats van grijs een waterblauwe kleur heeft of geel wordt is jammer maar dergelijke kleurafwijkingen zijn makkelijk op te merken. Het verschil tussen een blauw gebouw en een blauwe vijver is snel te maken als de nabije omgeving wordt bekeken.
De belangrijkste afwijkingen van het kleurschema zijn:
de kleur rood is vervangen door donkergrijs.
De reden is: op bijna alle kaarten is de kleur rood sterk uitgelopen; gele wegen met rode randen, slootjes met rode pixels.
Het gevolg is: alles dat met rood wordt aangegeven is nu grijs en minder opvallend. Dit zijn:
de hoofdwegen, torens, hoge gebouwen, vuurtorens, muren, markante objecten en kerken.
Ook onopvallend grijs zijn de symbolen voor: gemeentehuis, politiebureau en postkantoor.
Image format
De meeste computers hebben veel werk aan het inlezen van de komplete gif-files waarin de kaartbeelden zitten. Er wordt zo'n 6 Mb vanaf de disk gehaald om (een stukje van) de kaart op het beeldscherm te krijgen.
Men wordt geadviseerd om - indien er genoeg ruimte op de harddisk is - deze files met kaartbeelden vanaf de CD om te zetten naar het Ozi-specifieke ozf-format. Het programma hiervoor staat in de folder conversie2ozf.
Het grote voordeel is: de computer hoeft maar dat deel van de kaart van harddisk te halen dat nodig is om op het scherm te zetten en is snel klaar. Wel gaat het scrollen van de kaart een pietsje langzamer. Gebruikers van Ozi Explorer CE (op kleine handheld Windows CE machientjes) hebben weinig keus: het enige ondersteunde format voor hun is dit ozf-format.
Een nadeel is: de kaarten nemen meer plaats in op de harddisk dan het gif-format.
Ozi Explorer installeren
In de folder \Ozi_Explorer\ozi3801\ op de eerste CD staat het programma Ozi Explorer.
Het aanklikken van de file SETUP.EXE zal tot gevolg hebben dat Ozi op uw harddisks wordt geïnstalleerd.
Ozi Explorer roofcopie
Op deze disk is een 'crack' te vinden (in folder \Ozi_Explorer\ozi3801\Keygen) om een volledig werkende versie van de zojuist geïnstallerde Ozi Explorer te maken. Alleen met de volle versie kunnen namelijk bijgevoegde kaarten gebruikt worden.
Men gaat alsvolgt te werk: start Ozi Explorer en start de crack in \Ozi_Explorer\ozi3801\Keygen geheten Tno_o381.exe . Die crack geeft een naam en een registratienummer die u in Ozi moet aanmelden.
Het simpelste kan dit met knip en plakwerk via het clipboard: met ingedrukte muistoets veegt u van rechts naar links over de naam. Dan wordt het zwart daar. Doe op het toetsenbord control-c (copy) en in Ozi ter bestemde plekke control-V (plak in). Dit herhaalt u voor het registratienummer.
U hebt nu een gratis volledig werkende versie van Ozi Explorer.
Bedenk!!
Ozi Explorer wordt gemaakt door Des Newman in Australië. Hij heeft daar dagwerk aan en verdient zo zijn brood voor vrouw en kindjes. Het is dus geen product van een gezichtsloze grote multinational en Des Newman is nog altijd geen miljonair. Wij willen maar zeggen: als u echt serieus Ozi regelmatig gaat gebruiken, schaf het dan aan. Zo verschrikkelijk duur is het nu ook weer niet, zeker niet als u dat vergelijkt met de prijs van uw GPS.
Updaten
In de folder Ozi zit ook een Ozisetup390.exe. Hiermee kunt u updaten naar een nieuwere versie (3.90). Gewoon dit programma draaien en de aanwijzingen volgen.
Wil men een indruk krijgen van de nieuwste Nederlandstalige uitvoering van Ozi Explorer dan kan met de file oziexp_dut_setup.zip uitpakken (folder OziNederlands) en installeren. Maar let wel op: dit is een demo-versie (zonder 'crack') die met deze kaarten niet overweg kan. Het is op de disk gezet om uw kooplust aan te wakkeren. De nieuwste versie van Ozi Explorer is van de website www.oziexplorer.com te downloaden.
De kaarten installeren
Het beste kan men de set .map files uit de folder RD op de harddisk zetten in een geschikte folder die Ozi Explorer makkelijk kan bereiken ( \ozi\map veelal). In de map-files staat waar Ozi in eerste instantie zijn kaartbeelden moet gaan zoeken. Dit is c:\gifs\ geworden. Zet men de zaak ergens anders dan kan het handig zijn om de verwijzingen in alle map-files tegelijk te wijzigen. Hiervoor is op de disk het programma TexRep aanwezig.
Stel in ieder geval in Ozi de volgende zaken in:
menu 'File' kies 'Configuration'.
Tabblad 'System' het Map File Path: naar waar je je maps hebt gezet.
Tabblad 'Maps' zet: kilometer, KPH,meters, bearing True, Region Netherlands(NE), Lat/Long Display Deg,Min,sec , Blank Map Datum WGS84,Alternate Grid: User Grid, en Use Map User Grid aanvinken.
Tabblad Map Images: zet naar waar je spullen te vinden zijn op harddisk.
Tabblad GPS: zet het type van je GPS hier.
Tabblad COM: kies de juiste poort voor je GPS en vul de baudrate etc. in zoals is voorgeschreven in het GPS Manual.
Menu 'Map' kies 'Grid Line setup'.
Tab Lat/Lon: Grid On afzetten (niet aanvinken)
Tab 'Other Grid' :
Grid On: aanvinken.
Line Interval 1 Km (100 meter kan ook best)
KM Line Color: Gray10
Metre Line Color: Gray9
Auto Scale: afzetten (niet aanvinken)
Label Interval: No Labels
Numbers: Normal
Clip To neat Line: on.
En als laatste: zorg dat de kaart steeds wordt weergegeven met 'Datum of Loaded Map' en die moet Rijksdriehoeksmeting zijn waarbij Northing en Easting gebruikt worden.
WGGS 84 en deze kaarten
De .map bestanden in de folder 'WGS84' zijn een integraal onderdeel van de KabouterBond Nederland Topo25 (RD) lente 2004 uitgave.
Alle .map bestanden in deze folder zijn voorzien van (geijkt met) de mapdatum WGS84. Deze .map bestanden kunnen ter vervanging dienen voor de bestanden in de folder 'RD' op deze disk.
Bedenk dat je een kaart met als mapdatum 'Rijksdriehoeksmeting' in de Ozi Explorer PC-versie altijd - tijdelijk en voor eigen gebruik - kan weergeven op het scherm in iedere gewenste mapdatum, dus ook WGS84.
Voor gebruikers van OziExplorerCE zijn deze bestanden bijna een noodzaak omdat deze software maar met 1 ding kan werken: de datum van de huidige in gebruik zijnde kaart. In combinatie met deze .map bestanden is het mogelijk de KabouterBond Topo25 kaarten te gebruiken op b.v. een PPC met OziExplorerCE want dan kan je - indien gewenst - toch in WGS84 werken omdat je dan kaarten kan inladen die wel uit zichzelf WGS84 zijn.
LET OP !!! Waarschuwing
Normaal zal men de kaarten bekijken met als mapdatum Rijksdriehoeksmeting. Men ziet dan alle coordinaten uitgedrukt in meters N (van Northing) en E (van Easting). Meestal twee getallen van 6 cijfers.
Wat U ook tegelijk kunt zien - links van de RD-positie - is een gradennotatie. Maar dit zijn dan geen graden in het WGS84 systeem (maar het zijn graden op de Bessel 1841 ellipsoïde).
Doe dus net of u die graden niet ziet! Negeer ze.
Moet u om een of andere reden toch willen werken in WGS84 dan dient u de mapdatum te verzetten naar WGS84 en als raster de Lon/Lat in te stellen. Dan zult u ook zien dat de Northing en Easting niet meer mee doen in de positieweergave; alleen de gradennotatie geeft bij verplaatsing over de kaart veranderende getallen.
Plaatsnamen, treinstations, meetpunten en postcodes opzoeken
In Ozi is het mogelijk om aan de hand van een lijst met plaatsnamen (en hun posities) te zoeken. Ook is er een lijst van alle treinstations en de vele meetpuntne van het Rijksdriehoeksmeting systeem. Ook is bovendien een lijst met alle gangbare postcodes. Men kan in de lijsten zoeken, de gevonden positie op de geladen kaart aangeven of nar een detail kaart laten zoeken.
Men dient wel eerst de files uit te pakken, ze zijn ge-zipt.